باتری اینترنتی
همه چیز درباره باتری ماشین خودرو از طول عمر تا روشهای نگهداری
باتری خودرو یکی از اصلی ترین اجزاء خودرو می باشد امروز در فروش خودرو به بررسی انواع باتری خودرو و نیز طول عمر و روش نصب باتری خودرو اشاره می کنیم، باتری خودرو که در بسیاری از مواقع خیلی غافلگیر کننده عمل می کند و باعث عدم روشن شدن خودو می گردد به راحتی و با بررسی و چکاپ ساده ماهانه می توان از خرابی زود راس آن جلوگیری کرد تا شما متحمل هزینه زیادتر نشوید با فروش خودرو همراه باشین.
انواع باتریها اتومبیل :
دو نوع از رایج ترین انواع باتری اتومبیل عبارتند از :
باتریهایی که به مراقبت کم (LM =Low Maintanace) نیاز دارند یا غیر سیلد که به عنوان اسیدی نام برده می شود.
باتریهای بدون نیاز به مراقبت (FM =Free Maintanace) یا سیلد که از آن به عنوان باتری اتمی نام برده می شود.
باتریهای با مراقبت کمتر (LM) دارای صفحه سرب آنتیموان/ کلسیم (دو آلیاژی یا هیبرید) هستند. در حالیکه باتریهای بدون نیاز به مراقبت (MF) دارای صفحه سرب - کلسیم / کلسیم هستند. باتری های بدون نیاز به مراقبت (MF) به مراقبت های پیشگیرانه کمتری نیازمندند ، دارای عمری طولانی تر ، شارژ سریعتر ، مقاومت بیشتر در برابر شارژ بیش از حد (over charge)، کاهش خوردگی ترمینال ها و زمان مجاز جهت نگهدارى کالا (Shelf Life) به مدت طولانی تر هستند اما در برابر عیوب ناشی از دشارژ عمیق(Deep Discharge) به دلیل افزایش ریزش مواد فعال صفحات ، سریعتر از کار می افتند . در آب و هوای گرم پیشنهاد می شود که باتری غیر سیلد خریداری شود . به دلیل این که در یک باتری سیلد هنگامی که به آب نیاز است ، نمی توان آب اضافه کرد و نمی توان غلظت ویژه آن را با هیدرومتر اندازه گرفت .
باتری اسیدی یا باتری سربی-اسیدی گونهای از باتری قابل شارژ است که در سال 1859 توسط فیزیکدان فرانسوی، گاستون پلانته اختراع شد. علیرغم ذخیره انرژی کم نسبت به وزن و حجم آن، به دلیل هزینه پایین و عرضه زیاد در وسایل نقلیه موتوری مورد استفاده قرار میگیرد.
ساختار یک باتری ترکیبی است از مواد شمیایی، نکات التکریکی، نگهدارندهها وفرم دهندههای مکانیکی. بطور کلی میتوان باتری سرب اسید را متشکل از 4 بخش کلی دانست:
الکترود یا صفحات مثبت که به آنها آند نیز گفته میشود. الکترونها در حین دشارژ جذب این قطب یا صفحات میشوند. در باتریهای سرب اسیدی ماده شیمیایی عمده تشکیل دهنده صفحات مثبت، اکسید سرب (PbO2) میباشد. الکترود یا صفحات منفی که به آنها کاتد نیز گفته میشود. الکترونها در حین دشارژ از این قطب خارج میشوند. ماده شیمیایی عمده تشکیل دهنده اکترودهای منفی، سرب (Pb) است. لازم بذکر است که سرب یا اکسید آن از لحاظ مکانیکی قابلیت فرم گیری مناسب ندارند و اغلب به کمک افزودن آلیاژهای مختلف و همچنین شبکههای نگهدارنده حالت دهی میشوند. ضمناً اصطلاحا آنها را مواد فعال یا Active Material نیز میگویند زیرا در اصل واکنش شیمیایی داخل باتری به کمک سرب و اکسید آن صورت میگیرد.
الکترولیت که محیط ما بین دو الکترود را پر میکند و در واقع بستری برای عبور شارژ بین الکترودهای مثبت و منفی را فراهم میآورد. در باتریهای سرب اسیدی هر دو قطب در محلولی از اسید سولفوریک (H2SO4) با غلظتی در حدود 25 تا 40 درصد و آب (H2O) با غلظتی در حدود 60 تا 75 درصد، غوطه ور هستند. ترکیب آب و اسید سولفوریک باعث میشود که اسید سولفوریک بصورت یونیزه درآمده و به یونهای H+ و HSO4- تبدیل شود.
جداکننده و فاصله دهنده، بخش دیگر باتریهای سرب اسیدی را تشکیل میدهند. وظیفه اصلی آنها جداسازی و ایزوله کردن الکتریکی قطبهای مثبت و منفی از یکدیگر است. بخشی از تکنولوژی ساخت باتریهای سرب اسیدی مربوط به طراحی این ایزولاتورهای الکترومکانیکی است.
دلایل خرابی خرید باتری اینترنتی خودرو :
باتریهای اتومبیل به منظور ایجاد جریان استارت اولیه با آمپر بالا (high initial cranking amp) (معمولاً برای 5 تا 15 ثانیه) برای روشن کردن موتور به صورتی خاص طراحی شده اند . یک باتری با کیفیت خوب در صورت نگهداری مناسب حدود 1.5 سال می تواند کار کند . هدف اولیه استفاده از باتری استارت زدن ، تثبیت انرژی و تهیه نیروی کافی برای جرقه زدن ، روشنایی و دیگر مصرف کننده هایی است که به مقدار انرژی بیشتر از ظرفیت سیستم شارژ نیازمندند؛ برای مثال در موقعی که موتور کار نمی کند . در مرحله بعد باتری اتومبیل ، توان الکتریکی سیستم را در موقعی که سیستم شارژ فعال نیست ، فراهم می کند . سن یک باتری به ریزش مواد فعال صفحات آن در اثر انقباض و انبساط این صفحات که در طول فرآیند شارژ و دشارژ اتفاق می افتد بستگی دارد .
دشارژ عمیق ، گرما و لرزش مراحل تخریب آن را تسریع می کنند و عاقبت رسوب تشکیل می شود و سبب اتصال کوتاه می گردد . از دیگر عوامل اصلی تخریب باتری ها ، سولفاته شدن آنهاست . هنگامی که باتری ها به صورت دشارژ یا برای بیشتر از 6 ماه انبار شوند . سولفات سرب صفحات را سخت و چگال می کند و توانایی شارژ شدن باتری کاهش می یابد و یا به طور کلی از بین می رود و مواد فعال صفحات ، دیگر قابلیت تحمل جریان دشارژ را ندارند و باتری از کار خواهد افتاد. تحقیقات اخیر نشان داده در هوای گرم ( بدترین محیط برای کار باتری ) میانگین طول عمر یک باتری اتومبیل با کیفیت خوب به نصف کاهش می یابد . استارت زدن بیجا (Slow Cranking ) خصوصاً در هوای سرد مشخصه خوبی است که نشان می دهد باتری در حال خراب شدن است و این باتری باید تست شود . دشارژ عمیق باتریها معمولاً در زمان های نامناسب برای مثال بعد از روشن کردن خودرو توسط اتصال باتری به باتری ( start jump )اتفاق می افتد ، متآسفانه اغلب فروشنده های باتری، چگونگی تست یا شارژ صحیح باتری را نمی دانند .
روش های بالابردن طول عمر باتری :
بررسی سطح الکترولیت ، محکم بودن سر باتریها ، تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام همه برای نگهداری های پیشگیرانه یک باتری لازم است. تناوب اجرای اقدامات پیشگیرانه بستگی به نوع باتری و شرایط آب و هوایی دارد اما باید حداقل یک بار قبل از شروع سرما و ماهی یک بار در گرما این مراقبت دوره ای انجام شود . اگر سطح الکترولیت در باتری های غیر سیلد پائین است ، تا سطح مشخص شده توسط سازنده باتری (2 میلیمتر بالاتر از سطح صفحات) باتری را از آب مقطر پر کنید . توجه داشته باشید که بیش از اندازه خصوصاً در گرما آن را از آب پر نکنید. زیرا گرما سبب سرریز شدن اسید باتری و خرابی رنگ و نیز اتصالات خودرو می گردد.
چگونگی بررسی سالم بودن سیستم شارژ :
سیستم شارژ اتومبیل شامل یک دینام (یا ژنراتور DC) ، یک رگولاتور ولتاژ ( آفتامات)، باتری و لامپ هشدار یا آمپر دینام است. زمانی که موتور در حال حرکت است، هدف آن مهیا کردن توان برای بار الکتریکی اتومبیل ( برای مثال جرقه زنی، روشنایی، لوازم الکتریکی و ...) و شارژ باتری اتومبیل است. زمانی که سیستم شارژ از کار می افتد، معمولاً یک لامپ هشدار روشن خواهد شد و یا آمپر دینام وضعیت خوب (good) را نشان نمی دهد. رایج ترین عوامل خوب کار نکردن سیستم شارژ ، لق شدن ، فرسوده شدن یا پاره شدن تسمه دینام است. بنابراین ابتدا باید تسمه دینام را چک کرد . اگر تسمه دینام سالم بود با استفاده از یک باتری سالم دور موتور را برای مدت دو دقیقه به 2000RPM یا بیشتر ( با در نظر گرفتن دمای محیط و بار) برسانید . ولتاژ باتری باید بین 13 تا 15.1 ولت افزایش یابد.
در اکثر خودروها در یک روز گرم مقدار ولتاژ بین 14 تا 14.5 ولت اندازه گیری خواهد شد . اغلب رگولاتورهای ولتاژ یا آفتامات ها، دارای جبران کننده دما (temperature compensated) برای شارژ درست باتری تحت شرایط مختلف محیطی هستند. هنگامی که دمای محیط کاهش می یابد ، ولتاژ شارژ جهت غلبه بر مقاومت بالای باتری افزایش می یابد. بلعکس ، وقتی که دمای محیط افزایش می یابد، ولتاژ شارژ کاهش می یابد . سایر مواردی که بر ولتاژ شارژ اثر گذارند عبارتند از شرایط باتری ، وضعیت شارژ ، بار الکتریکی ، سطح و خلوص الکترولیت . اگر ولتاژ بین دو قطب کمتر از 13 ولت و تست باتری بعد از شارژ مجدد خوب باشد یا اگر هنوز شارژ نگهداشتن آن با مشکل مواجه است ولتاژ و جریان خروجی سیستم شارژ و بار پارازیتیک اتومبیل با قطع بودن کلید (key off) را تست کنید . یک دینام با تسمه شل یا دیود خراب جریان خروجی دینام را کاهش خواهد داد .
اگر ولتاژ خروجی بیش از 1/15 ولت در دمای محیطی بالاتر از دمای انجماد است، سطح الکترولیت باتری پائین است یا بوی تخم مرغ فاسد شده در اطراف باتری به مشام می رسد ، بنابراین احتمالاً باتری دچار شارژ بیش از حد (over charge) شده است و سیستم شارژ باید تست شود.
روش درست خرید باتری به باتری کردن :
در هوای سرد، یک کابل تقویت کننده مناسب با کیفیت خوب با شماره سیم 4 تا 6 لازم است تا جریان کافی را به منظور روشن کردن موتور یک اتومبیل از کار افتاده، فراهم کند. هر چه قطر سیم بزرگتر باشد، بهتر است. موتور برخی از اتومبیل ها در مدت استارت باتری به باتری باید روشن باشد. به هر صورت استارت زدن اتومبیل خراب توسط باتری سالم اتومبیل دیگر با موتور روشن می تواند از بوجود آمدن دو خودروی خاموش جلوگیری کند. اجازه ندهید که گیره های کابل تقویت کننده (booster cable) با یک دیگر تماس پیدا کنند و یا گیره مثبت با بدنه خودرو یا بدنه موتور تماس یابد .
اگر دمای هوا، کمتر از دمای منجمد شدن است، بررسی کنید که الکترولیت در باتری معیوب منجمد نشده باشد. اگر الکترولیت منجمد شده، اجازه دهید که پیش از کارکردن یخ آن ذوب شود. یک باتری دشارژ شده که ولتاژ آن به اندازه 12 ولت یا کمتر یا دانسیته آن 14/1 یا کمتر است، تقریباٌ در دمای 15- درجه سانتیگراد یخ خواهد زد .
بدون لمس اتومبیل، همه تجهیزات غیر لازم و چراغهای هر دو ماشین را خاموش کنید . مطمئن شوید که تهویه کافی وجود دارد و از عینک ایمنی استفاده کنید.
ماشینی که باتری سالم دارد را روشن کنید و اجازه دهید که حداقل برای 2 تا 3 دقیقه با سرعت زیاد در حالت خلاص کار کند تا قبل از شروع کار باتری خود را شارژ کند.
گیره کابل کمکی مثبت (معمولا قرمز) را به ترمینال مثبت روی باتری خراب وصل کنید . گیره انتهای دیگر کابل تقویت کننده مثبت را به ترمینال مثبت باتری سالم اتصال دهید .
گیره کابل کمکی منفی (معمولا سیاه) را به ترمینال منفی بر روی باتری سالم وصل کنید و سر دیگر گیره کابل متصل کننده منفی را به مکانی تمیز و بدون رنگ بر روی بدنه موتور یا بدنه اتومبیل که باتری آن از کار افتاده و دور از باتری اتصال دهید.
اجازه دهید اتومبیل سالم با دور موتور بالا برای 5 دقیقه یا بیشتر جهت فرصت دادن به باتری معیوب برای شارژ شدن و گرم شدن الکترولیت آن، در حالت خلاص کار کند.
اتومبیل از کار افتاده را روشن کنید و اجازه دهید که با دور موتور بالا در در حالت خلاص کار کند. اگر اتومبیل بار اول استارت نخورد، اتصالات را مجدداً چک کنید، چند دقیقه صبر کنید و مجدداً سعی کنید.
کابل های کمکی را به صورت عکس آن چه در بالا گفته شده قطع نمائید و ابتدا گیره منفی را از روی بدنه ماشین یا بدنه موتور اتومبیلی که قبلاً کار نمی کرد به منظور کم کردن احتمال انفجار جدا کنید.
جهت پی بردن به علت دشارژ عمیق و آسیب های احتمالی باتری، در نخستین فرصتی که بدست آوردید باتری از کار افتاده را کاملا شارژ و تست کنید.
نکات مهم در هنگام خرید باتری نو :
اگر نیاز به تعویض باتری داشتین به موارد فوق توجه کنین زیرا تشخیص نو بودن یک باتری دشوار است . هرگز باتری که بیش از 6 ماه از عمر آن گذشته است را خریداری نکنید یعنی به تاریخ تولید باتری حتما توجه نمائید . به این دلیل که عمل سولفاته شدن در آن آغاز شده است . سولفاته شدن هنگامی اتفاق می افتد که سولفات سرب نتواند به مواد شارژ شده تبدیل گردد و این اتفاق زمانی رخ می دهد که باتری های دشارژ شده برای مدتی طولانی در همین حالت باقی بمانند یا مقدار زیادی آب از دست داده باشند. معمولاً تاریخ تولید بر روی جعبه حک شده است . این تاریخ معمولاً ترکیبی از حروف و شماره ها می باشد. ماهها با حروف نشان داده می شوند. به عنوان مثال درج تاریخ در دو کمپانی اطلس و دلکور دقیقا مشابه یکدیگر می باشند و هر دو از یک فرمول پیروی میکنند. به طور مثال 4MKD06 که در آن :
کاراکتر اول (یعنی 4) نشان دهنده سال تولید آن (یعنی 2014) میباشد .
کاراکتر دوم (یعنی M) نشان دهنده ماه تولید است . ماه تولید از A تا M درج میشود وکه در آن A برای ماه اول و B برای ماه دوم و ... M برای ماه دوازدهم است .
لازم به ذکر است که در درج ماه تولید از حرف I به دلیل شباهت آن با عدد 1 استفاده نمی شود .
کاراکتر سوم (یعنی K) نشان دهنده خط تولید در کارخانه است . (به منظور سهولت راحتتر در پیگیری های فنی)
کاراکتر چهارم (یعنی D ) نشان دهنده شیفت تولید در کارخانه است . (به منظور سهولت راحتتر در پیگیری های فنی)
کاراکتر پنجم و ششم(یعنی 06 )نشان دهنده روز تولید آن (یعنی ششمین روز) می باشد.
البته با توجه به گارانتی باتری خودرو توسط فروشنمده شما می توانید به تارخ تولید و گارانتی دقت نمائید.
منبع: